Kwetsbaarheid vereist moed
Brené Brown heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar schaamte en kwetsbaarheid en heeft daar zeer zinnige dingen over te zeggen. Een eerdere recensie ging over ‘De moed van imperfectie’. Deze keer bespreek ik ‘De kracht van kwetsbaarheid’. Beide boeken beschouw ik als klassiekers.
Aan dit boek koppel ik bewust het TED filmpje ‘Luisteren naar schaamte’. Niet alleen is dit filmpje interessanter als je eerst haar TED-talk ‘De kracht van kwetsbaarheid’ hebt gezien, ook chronologisch klopt deze volgorde. Brown nam het TED filmpje ‘De kracht van kwetsbaarheid’ op lang voordat ze haar tweede boek schreef, dat ze dezelfde titel meegaf. Heb je het eerste filmpje niet gezien, dan kan je dat op mijn site vinden bij de boekrecensie van ‘De moed van imperfectie.’
In ‘De kracht van kwetsbaarheid’ beschrijft Brown wat het betekent om je kwetsbaar op te stellen en het nemen van risico’s zonder dat succes gegarandeerd is in een wereld die gericht is op perfectionisme. Of het nu om werk, relaties of opvoeding gaat: het is eng en moeilijk om je kwetsbaar op te stellen, maar het is nog veel moeilijker om het niet te doen en jezelf af te blijven vragen: wat als ik het wel had geprobeerd?
In het boek staat een prachtige passage uit een beroemde toespraak van Theodore Roosevelt:
‘Het is niet de criticus die telt; niet degene die ons erop wijst waarom de sterke man struikelt, of wat de man van de daad beter had kunnen doen.
De eer komt toe aan de man die daadwerkelijk in de arena staat, zijn gezicht besmeurd met stof, zweet, en bloed; die zich kranig weert; die fouten maakt en keer op keer tekort schiet, omdat dat nu eenmaal onvermijdelijk is;
Die desondanks toch probeert iets te bereiken; die groot enthousiasme en grote toewijding kent; die zich helemaal geeft voor de goede zaak.
Die als het meezit, uiteindelijk de triomf van een grootste verrichting proeft, en die, als het tegenzit en als hij faalt, in elk geval grote moed heeft getoond…’
Voor Brown is dit kwetsbaarheid ten voeten uit: ‘Kwetsbaarheid is niet een kwestie van winnen of verliezen, maar een kwestie van inzien en accepteren dat beide bij het leven horen. Een kwestie van jezelf desondanks helemaal geven. Naarmate we meer bereid zijn om onze kwetsbaarheid te erkennen en te omarmen, zullen we meer moed en betrokkenheid tonen. Naarmate we ons meer afschermen van onze kwetsbaarheid, zullen we meer vanuit angst en minder vanuit verbondenheid handelen. Als we wachten tot we perfect en onaantastbaar zijn, verdoen we onze tijd.’
Het boek is leuk en makkelijk om te lezen. Het helpt het dogma ‘kwetsbaarheid is zwak’ anders te zien, want het is een overtuiging die bijzonder ver van de waarheid afstaat. Sterker nog: je hebt moed nodig om kwetsbaar te kunnen zijn. Iedereen heeft last van schaamte. Als je geen schaamtegevoel hebt, kun je geen verbinding maken en heb je geen empathie.
In het filmpje komt naar voren dat kwetsbaarheid de geboorteplaats is van innovatie, creativiteit en verandering. Je moet dan iets maken dat nog niet heeft bestaan. Dat is kwetsbaar. Angst om te falen, werkt remmend. Brown geeft ook een interessant verschil aan tussen schaamte bij mannen en vrouwen. Vrouwen willen alles perfect doen en laten niet zien dat het zwaar is. En mannen willen niet gezien worden als zwak.
Kwetsbaarheid is de weg om elkaar te kunnen vinden. Voor iedereen is de informatie van Brené Brown wezenlijk om te weten en ernaar te kunnen leven.
~ Annemarie Baltus
11 maart 2016
